محققان موفق به یافتن روشی برای تولید و تکثیر سلولهای کبدی شدند که در خارج از بدن انسان هم فعالیت و هم سوخت و ساز دارند. این یافته میتواند باعث پیشرفتهای شگرفی در درمان بیماریهای کبدی، سرطان کبد و حتی کمک به بیماران نیازمند به پیوند کبد شود.
به
گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی معاونت علمی وفناوری رئیس جمهوری
بخش فناوری های همگرا(Enbics)،نتایج یک تحقیق بینالمللی در آلمان ، روش
جدیدی برای رشد سلولهای کبدی انسان در آزمایشگاه ارائه میدهد. این
پیشرفت شگرف میتواند به پیشبردن تحقیقات و کارهای زیادی، از مطالعه
مسمومیت دارویی تا ساخت کبدهای زیستی مصنوعی برای بیماران پیوندی کمک کند.
کبد بزرگترین عضو
داخلی بدن انسان است که به عنوان مرکز اصلی سوخت و ساز در بدن فعالیت
میکند. سلولهای کبدی انسان به طور معمول در داروسازی برای مطالعه آسیب
سلولهای کبدی، پاکسازی دارو و برهمکنش های بین داروها استفاده میشوند.
این سلولها همچنین کاربردهای بالینی در سلولدرمانی برای رفع نقصهای
ژنتیکی، بازگرداندن سیروز (سیروز کبدی اصطلاحی پزشکی است که برای توصیف
تخریب تدریجی کبد در نتیجه وارد آمدن آسیب مزمن به این اندام به کار
میرود. - مترجم)، یا کمک به بیماران نیازمند به دستگاه کمکی کبد دارند.
با
وجود اینکه سلولهای کبد انسان میتوانند به سرعت داخل بدن بازسازی
شوند، این توانایی تکثیر وقتی سلولهای انسان از بدن جدا میشوند، به سرعت
از بین میرود. پیش از این تلاش برای رشد سلولهای کبد انسان در
آزمایشگاه، به سلولهای سرطانی ماندگار با سوخت و ساز کم منجر شده بود.
ذخیره اندک سلولهای کبدی انسان و این ناتوانی در رشد آنها بدون از
دستدادن کارایی، یک محدودیت بزرگ برای پیشرفتهای علمی، بالینی و دارویی
است.
بر اساس مطالعات اخیر مرکز تحقیقات سرطانی آلمان (DKFZ) در مورد
ویروس ورم پوستی انسان(HPV) این گروه تحقیقاتی اظهار کردند که شکلهای
ضعیف پروتئینهای E6 و E7 از HPV، سلولهای کبدی را از طریق متوقفسازی
چرخه سلولی آزاد کردند و به آنها اجازه دادند از طریق OSM (یک نوع
پروتئین که در احیاء کبد نقش دارد.مترجم) رشد کنند. در حالی که مطالعات
قبلی منجر به رشد بی رویه سلولهای کبدی و تبدیل آنها به سلولهای سرطانی
بدون سوخت و ساز شده بودند؛ این روش اجازه رشد سلولهای کبدی انسان تا
۱۰۱۵ سلول از هر جداسازی کبد را میدهد. در مقام مقایسه، فقط ۱۰۹ سلول
میتوانند از یک عضو سالم جدا شوند.
گروه مذکور، رشتههای سلولهای
کبدی را با وجود حفظ فعالیت، قطبش مخاطی و بیان پروتئین به همان صورت
اولیه سلول کبدی انسان، تولید کردند. مهمتر از همه، سلولهای کبدی تکثیر
شده و عکسالعمل یکسانی از نظر سمشناسی نسبت به سلولهای کبدی اولیه
انسان در مقابل ۲۳ داروی مختلف نشان دادند.
این فناوری هزاران
آزمایشگاه را قادر به مطالعه بیماری کبد چرب، هپاتیت ویروسی، مسمومیت
دارویی و سرطان کبد تنها با بخشی از هزینه کنونی، میسازد. اگرچه که
بهبودهای ژنتیکی، مانع استفاده از سلولها برای پیوند میشود، ولی ممکن
است که بهترین منبع سلولی را برای پروژه کبد زیستی مصنوعی پیدا کرده
باشیم.